Bayram ikramiyesi, devlet tarafından emekli vatandaşlara dini bayramlar öncesinde ödenen belli bir miktar paradır. Yapılan ödemeden malulen emekli olanlarla dul ve yetim aylığı alanlar da yararlanabilmektedirler. 2018 yılında yürürlüğe giren 7143 sayılı Kanunun 23. maddesiyle 5510 sayılı kanuna “ek madde 18” eklenmiş ve yapılan düzenlemeyle Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan aylık alanlara dini bayramlar öncesinde ikramiye ödenmeye başlanmıştır. 30 Nisan 2018 de Bakanlar Kurulu sonrası ikramiyenin şartları belirlenmiş ve açıklanmıştır.
Söz konusu tarihten bu yana dini bayramlar öncesi 12 milyon emekli vatandaş bayram ikramiyesi almaktadır. İlk iki yıl 1000’er lira geçtiğimiz yıl ise 1100 lira olan bu ikramiye, emeklilerimize “ bayram hediyesi” olarak verilmektedir. Emeklilerin yüzünü güldüren bayram ikramiyesi, bir nebze ekonomik olarak onları rahatlattığı gibi onlara bayramlarını daha güzel geçirme olanağı da sunmuştur. Aynı zamanda dolaylı olarak ekonomik hareketliliği artırmış ve esnaflar için olumlu karşılanmıştır.
Bununla beraber kamuda çalışan işçiler de yılda iki defa ikramiye alırlar. Maaşlarına göre yılda 52 günlük ücret olarak aldıkları bu ödeme devlet tarafından kamu işçilerine iki defada öder.
Bayram ikramiyesinin emeklilere de verilmeye başlamasıyla birlikte uygulamanın memurları da kapsaması yönündeki talepler yeniden gündeme geldi. Ancak şimdiye kadar, sendikaların toplu sözleşme zamanlarında dile getirdiği bu talep bir türlü karşılık bulamamıştır. 700 bin işçinin ardından 12 milyondan fazla emeklinin de ikramiye almasıyla beraber; onlar gibi işvereni devlet olan kamu çalışanlarının ikramiye talepleri gündeme gelmiştir. Bu taleplerin karşılıksız kalması nedeniyle, işçi ve emeklilere ikramiye verilmesine dair gerekçeler inandırıcılığını yitirmiştir.
Oysa 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunun 28. Maddesinde memurun ikramiye hakkı bulunmaktadır. Bu kanuni hakka dayanarak son günlerde aldığı yetersiz zamla ekonomik şartların altında ezilen, aldığı maaş açlık sınırına dayanan memurların ikramiye talepleri daha fazla göz ardı edilmemelidir.
Bilindiği gibi, bayramlar çoğunluğun Müslüman olduğu ülkemizde önemli günlerdir. Dini bayramların ‘bayram gibi’ geçmesi için ziyaretler yapılır, hediyeler alınır, etkinlikler düzenlenir. Bunları yapabilmek maddi imkanlara da bağlıdır. Ayrıca görünen odur ki çok sayıda eğitim çalışanı, ailesinden uzakta görev yapmaktadır. Bu eğitim çalışanlarımız için bayramlar, memleket ya da aile ziyareti için önemli bir fırsattır. Ancak günümüz şartlarında eğitim çalışanlarımız, yer yer bazı platformlarda bayram dolayısıyla ailesinin yanına gitmek için bütçelerinin sınırlı olduğunu belirtmektedir. Aynı şekilde iki çocuklu bir ailenin çocuklarına bayramda hediye alması, harçlık vermesi için ya para biriktirmiş olması ya da ileriye dönük borçlanması gerekmektedir. Benzer durumların, tün memurlar için geçerli olduğu bir gerçektir. Bu nedenle memurlarımıza da verilecek bayram ikramiyesi hem onlara hem de ekonomimize nefes aldıracağı için önemlidir.
Toplu sözleşme masasında memurların bayram ikramiyesi konusu gündeme gelmiş olsa da sonuçsuz kalmıştır. Üzerinde yeterince durulmadığı algısı yaratmaktadır. 13 milyon çalışanına devlet, bayram ikramiyesi verirken bu sayının üçte birine bile tekabül etmeyen memurları neden ayırdığı konusu muallak kalmaktadır. Emeklilere ikramiye verebilmek için ilgili kanuna ekleme yapılırken, memurun var olan yasal hakkının görmezden gelinmiş olması bir haksızlık olarak değerlendirilmektedir.
Kamu çalışanlarının aldığı zamlar ve enflasyon farkının; içinde bulunduğu ekonomik şartların çok gerisinde kaldığı bu günlerde Eğitim Gücü Sen olarak bu talebi bir kez daha dile getiriyoruz. Aynı ülkede, aynı ekonomik şartlarda yaşayıp aynı işverene sahip olan kamu çalışanlarının da benzer hakka sahip oldukları açıktır. Memur ve eğitim çalışanlarına da bayram ikramiyesi verilmesini talep ediyoruz.
Kaynakça: *T.C. Resmi Gazete, Vergi ve Diğer Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun, 18 Mayıs 2018, Sayı: 30425, Başbakanlık Basımevi, Ankara.
* 4688 Sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu, 2012, 28. Madde.
*6772 Sayılı Sayılı Devlet Ve Ona Bağlı Müesseselerde Çalışan İşçilere İlave Tediye Yapılması Hakkında Kanun, 1956, Madde 6- Ek Madde 1 – (Ek : 17/4/1981 - 2448/1 md.).